- Family:
- Lamiaceae Martinov
Sideritis L.

[LKGF]
Harley, R.M. et al. (2004). Labiatae, in The Families and Genera of Vascular Plants (K. Kubitzki, ed. in chief) VI: 167-275. Springer-Verlag, Berlin, Heidelberg, New York.
- Morphology General Habit
- Annual or perennial, sometimes rhizomatous herbs or shrubs, with simple and sometimes branched hairs, usually aromatic
- Morphology Leaves
- Leaves often narrow, usually toothed, sessile to petiolate
- Morphology Reproductive morphology Inflorescences
- Inflorescence thyrsoid or sometimes racemoid, often dense
- Morphology Reproductive morphology Inflorescences Bracteoles
- Bracteoles present or absent
- Morphology Reproductive morphology Flowers Calyx
- Calyx zygomorphic or almost regular, 5-lobed, lobes subequal or unequal (1/4), mostly triangular, often spinose, tube often barbate in throat
- Morphology Reproductive morphology Flowers Corolla
- Corolla 2-lipped, 4-5-lobed (1-2/3), usually yellow or white, sometimes purple, posterior lip flat or almost so, deeply emarginate to entire, tube shorter than calyx
- Morphology Reproductive morphology Flowers Androecium Stamens
- Stamens included in corolla-tube, thecae confluent
- Morphology Reproductive morphology Flowers Gynoecium Stigma
- Stigma-lobes unequal
- Morphology Reproductive morphology Fruits
- Nutlets rounded at apex.
- Note
- 2n = 20, 22, 24, 26, 28, 30, 32, 34, 36, 38, 40, 42, 44, 46, 50, 56. About 140 species Mendoza-Heuer (1977) recognizes two subgenera: subg. Sideritis and subg. Marrubiastrum, the latter endemic to Macaronesia.
- Ecology
- Various habitats
- Distribution
- Macaronesia, Mediterranean region to Russia, Tibet and Western China. Introduced to South-Central U.S.A.
Native to:
Afghanistan, Albania, Algeria, Austria, Baleares, Bulgaria, Canary Is., Central European Rus, Corse, Cyprus, Czechoslovakia, East Aegean Is., East European Russia, France, Germany, Greece, Hungary, Iran, Iraq, Italy, Kirgizstan, Kriti, Krym, Lebanon-Syria, Libya, Madeira, Morocco, North Caucasus, Palestine, Portugal, Romania, Sardegna, Sicilia, South European Russi, Spain, Switzerland, Tadzhikistan, Transcaucasus, Tunisia, Turkey, Turkey-in-Europe, Turkmenistan, Ukraine, West Himalaya, Xinjiang, Yugoslavia
Introduced into:
Bermuda, Primorye, Texas
- Sideritis ajpetriana Klokov
- Sideritis akmanii Aytac, Ekici & Donmez
- Sideritis albiflora Hub.-Mor.
- Sideritis × alcarazii D.Rivera, Obón & De la Torre
- Sideritis × alfraedi Mateo & Pisco
- Sideritis amagroi Marrero Rodr. & B.Navarro
- Sideritis amasiaca Bornm.
- Sideritis × anagae (Christ) ined.
- Sideritis × angustifolia Lag.
- Sideritis antiatlantica (Maire) Rejdali
- Sideritis × antonii-josephii Font Quer & Rivas Goday
- Sideritis × aragonensis Sennen & Pau
- Sideritis arborescens Salzm. ex Benth.
- Sideritis arguta Boiss. & Heldr.
- Sideritis argyrea P.H.Davis
- Sideritis × arizagae Uribe-Ech.
- Sideritis × arizagana Font Quer
- Sideritis armeniaca Bornm.
- Sideritis atrinervia Klokov
- Sideritis × baluei Font Quer
- Sideritis barbellata Mend.-Heuer
- Sideritis bilgeriana P.H.Davis
- Sideritis boissieriana Peris, Stübing, Olivares & J.Martín
- Sideritis bolleana Bornm.
- Sideritis × bornmuelleri Negrín & P.Pérez
- Sideritis bourgeana Boiss. & Reut.
- Sideritis brevibracteata P.H.Davis
- Sideritis brevicaulis Mend.-Heuer
- Sideritis brevidens P.H.Davis
- Sideritis briquetiana Font Quer & Pau
- Sideritis bubanii Font Quer
- Sideritis × cadevallii Font Quer
- Sideritis caesarea H.Duman, Aytaç & Baser
- Sideritis calduchii Cirujano, Roselló, Peris & Stübing
- Sideritis canariensis L.
- Sideritis × candelii Font Quer & Pau
- Sideritis candicans Aiton
- Sideritis carbonellii Socorro
- Sideritis × carrissoana Font Quer
- Sideritis catillaris Juz.
- Sideritis chamaedryfolia Cav.
- Sideritis cilicica Boiss. & Balansa
- Sideritis cirujanoi Romo, Stübing, Roselló & Peris
- Sideritis clandestina (Bory & Chaub.) Hayek
- Sideritis condensata Boiss. & Heldr.
- Sideritis congesta P.H.Davis & Hub.-Mor.
- Sideritis cossoniana Ball
- Sideritis cretica L.
- Sideritis cuatrecasasii Peris, Stübing & Figuerola
- Sideritis cypria Post
- Sideritis cystosiphon Svent.
- Sideritis dasygnaphala (Webb & Berthel.) Clos
- Sideritis dendrochahorra Bolle
- Sideritis dianica D.Rivera, Obón, De la Torre & A.Barber
- Sideritis dichotoma Huter
- Sideritis × difficilis Font Quer
- Sideritis discolor Webb ex Bolle
- Sideritis dubia Coulomb
- Sideritis endressii Willk.
- Sideritis eriocephala Marrero Rodr. ex Negrín & P.Pérez
- Sideritis erythrantha Boiss. & Heldr.
- Sideritis euboea Heldr.
- Sideritis euxina Juz.
- Sideritis × fernandezii Negrín & P.Pérez
- Sideritis ferrensis P.Pérez & Négrin
- Sideritis flaviflora Obón & D.Rivera
- Sideritis fruticulosa Pourr.
- Sideritis × gaditana Rouy
- Sideritis galatica Bornm.
- Sideritis × garrigae Font Quer
- Sideritis germanicopolitana Bornm.
- Sideritis × ginesii Socorro, L.Cano & Espinar
- Sideritis glacialis Boiss.
- Sideritis glauca Cav.
- Sideritis gomeraea de Noé ex Bolle
- Sideritis × gomeznavarroi R.Roselló, P.P.Ferrer, Fabado, E.Laguna & Peris
- Sideritis gossypina Font Quer
- Sideritis grandiflora Salzm. ex Benth.
- Sideritis × grossii Font Quer
- Sideritis × guaxarae P.Pérez & Négrin
- Sideritis guayedrae Marrero Rodr.
- Sideritis gulendamii H.Duman & Karaveliogullari
- Sideritis guyoniana Boiss. & Reut.
- Sideritis hirsuta L.
- Sideritis hispida P.H.Davis
- Sideritis hololeuca Boiss. & Heldr.
- Sideritis huber-morathii Greuter & Burdet
- Sideritis hyssopifolia L.
- Sideritis ibanezii Pau
- Sideritis × iberica Sennen ex Font Quer
- Sideritis ibrahimii Obón & D.Rivera
- Sideritis ilicifolia Willd.
- Sideritis imbricata H.Lindb.
- Sideritis incana L.
- Sideritis infernalis Bolle
- Sideritis italica (Mill.) Greuter & Burdet
- Sideritis jahandiezii Font Quer
- Sideritis × kerguelenii D.Rivera, Obón & De la Torre
- Sideritis kuegleriana Bornm.
- Sideritis lacaitae Font Quer
- Sideritis × lainzii Obón & D.Rivera
- Sideritis lanata L.
- Sideritis lasiantha Juss. ex Pers.
- Sideritis laxispicata (Degen & Debeaux) Socorro, I.Tarrega & Zafra
- Sideritis leptoclada O.Schwarz & P.H.Davis
- Sideritis leucantha Cav.
- Sideritis × liantei Obón & D.Rivera
- Sideritis libanotica Labill.
- Sideritis × linearifolia Lam.
- Sideritis × llenasii Font Quer
- Sideritis × loscosiana Font Quer
- Sideritis lotsyi (Pit.) Bornm.
- Sideritis lurida J.Gay ex Lacaita
- Sideritis lycia Boiss. & Heldr.
- Sideritis macrostachyos Poir.
- Sideritis maireana Font Quer & Pau
- Sideritis × marcelii Elias & Sennen
- Sideritis marianica Obón & D.Rivera
- Sideritis marminorensis Obón & D.Rivera
- Sideritis marmorea Bolle
- Sideritis mascaensis (Svent.) Marrero Rodr.
- Sideritis × masferreri Font Quer
- Sideritis maura de Noé
- Sideritis × mauritii Maire & Sennen
- Sideritis mezgouti Molero & J.M.Monts.
- Sideritis molinae Stübing, Peris & Figuerola
- Sideritis montana L.
- Sideritis montserratiana Stübing, Roselló, Olivares & Peris
- Sideritis × montserratii D.Rivera & Obón
- Sideritis nervosa (Christ) Linding.
- Sideritis niveotomentosa Hub.-Mor.
- Sideritis nutans Svent.
- Sideritis ochroleuca Noë ex Willk.
- Sideritis oroteneriffae Négrin & P.Pérez
- Sideritis ortonedae (Font Quer & Pau) Obón & D.Rivera
- Sideritis osteoxylla (Pau ex Vicioso) Alcaraz, Peinado, Mart.Parras, J.S.Carrion & Sánchez-Gómez
- Sideritis ovata Cav.
- Sideritis ozturkii Aytaç & Aksoy
- Sideritis × paradoxa Font Quer
- Sideritis × paui Font Quer
- Sideritis pauli Pau
- Sideritis perfoliata L.
- Sideritis × pertegasii Pau ex R.Roselló, P.P.Ferrer, Gómez Nav., Laguna & Peris
- Sideritis × petriludovici Obón & D.Rivera
- Sideritis phlomoides Boiss. & Balansa
- Sideritis phrygia Bornm.
- Sideritis pisidica Boiss. & Heldr.
- Sideritis × puiggariana Font Quer
- Sideritis pullulans Vent.
- Sideritis pumila (Christ) Mend.-Heuer
- Sideritis pungens Benth.
- Sideritis pusilla (Lange) Pau
- Sideritis raeseri Boiss. & Heldr.
- Sideritis reverchonii Willk.
- Sideritis × rodriguezii Borja ex D.Rivera & Obón
- Sideritis romana L.
- Sideritis rubriflora Hub.-Mor.
- Sideritis × saforensis J.E.Oltra & P.P.Ferrer
- Sideritis × sagredoi Socorro, Molero Mesa, Casares & Pérez Raya
- Sideritis × sanmiguelii Font Quer
- Sideritis santosii Marrero Rodr.
- Sideritis sauvageana D.Rivera & Obón
- Sideritis scardica Griseb.
- Sideritis serrata Lag.
- Sideritis serratifolia Hub.-Mor.
- Sideritis sipylea Boiss.
- Sideritis soluta Clos
- Sideritis spinulosa Barnadez ex Asso
- Sideritis stachydioides Willk.
- Sideritis stricta Boiss. & Heldr.
- Sideritis subatlantica Doum. ex Batt.
- Sideritis sventenii (G.Kunkel) Mend.-Heuer
- Sideritis syriaca L.
- Sideritis taurica Stephan ex Willd.
- Sideritis tmolea P.H.Davis
- Sideritis × tobarrensis R.Roselló, P.P.Ferrer, Gómez Nav., E.Laguna & Peris
- Sideritis tragoriganum Lag.
- Sideritis trojana Bornm.
- Sideritis tugiensis S.Ríos, M.B.Crespo & D.Rivera
- Sideritis × valentina Sennen & Pau
- Sideritis × varoi Socorro & García-Gran.
- Sideritis velayosiana Peris, Stübing, Roselló & Romo
- Sideritis × velezana Pallarés
- Sideritis villosa Coss. & Balansa
- Sideritis viridifolia Dulac
- Sideritis vulcanica Hub.-Mor.
- Sideritis vuralii H.Duman & Baser
- Sideritis × yvesiana Font Quer & Sennen
Sideritis L. appears in other Kew resources:
First published in Sp. Pl.: 574 (1753)
Accepted by
- Govaerts, R. (2003). World Checklist of Selected Plant Families Database in ACCESS: 1-216203. The Board of Trustees of the Royal Botanic Gardens, Kew.
Literature
Lamiaceae Key Genus Fact Sheets
- Brugsdorfia Moench, Methodus: 392 (1794).
- Burgsdorfia Moench, Methodus: 392 (1794).
- Cunila Mill., Gard. Dict. Abr. ed. 4 (1754).
- Empedoclia Raf., Caratt. Nuov. Gen.: 78 (1810).
- Fracastora Adans., Fam. Pl. 2: 505 (1763).
- Harley RM, Atkins S, Budantsev AL, Cantino PD, Conn BJ, Grayer R, Harley MM, de Kok RPJ, Krestovskaja T, Morales R, Paton AJ, Ryding O, and Upson T. 2004. Labiatae, in The Families and Genera of Vascular Plants (K. Kubitzki, ed. in chief) VI: 167-275. Sp
- Hesiodia Moench, Methodus: 391 (1794).
- Leria Adans., Fam. Pl. 2: 190 (1763).
- Leucophae Webb & Berthel., Hist. Nat. Iles Canaries 3: 99 (1845).
- Marrubiastrum Tourn. ex Moench, Methodus: 391 (1794).
- Navicularia Heist. ex Fabr., Enum.: 48 (1759).
- Obón de Castro & Rivera, Phanerog. Monogr. 21: 1-640 (1994).
- Pérez de Paz & Negrin, Phanerog. Monogr. 20: 1-327, plates 1-22 + 48 figs. (1992)
- Sideritis L., Sp. Pl. 2: 574 (1753)
-
Kew Backbone Distributions
The International Plant Names Index and World Checklist of Selected Plant Families 2022. Published on the Internet at http://www.ipni.org and http://apps.kew.org/wcsp/
© Copyright 2017 World Checklist of Selected Plant Families. http://creativecommons.org/licenses/by/3.0
-
Kew Names and Taxonomic Backbone
The International Plant Names Index and World Checklist of Selected Plant Families 2022. Published on the Internet at http://www.ipni.org and http://apps.kew.org/wcsp/
© Copyright 2017 International Plant Names Index and World Checklist of Selected Plant Families. http://creativecommons.org/licenses/by/3.0
-
Lamiaceae Key Genus Fact Sheets
Nina Davies, Gemma Bramley and Don Kirkup, Royal Botanic Gardens, Kew
http://creativecommons.org/licenses/by/3.0